بالاست الکتریکی وسیله ای است که به صورت سری با بار قرار می گیرد تا مقدار جریان در مدار الکتریکی را محدود کند.
یک مثال آشنا و پرکاربرد بالاست القایی است که در لامپ های فلورسنت برای محدود کردن جریان عبوری از لوله استفاده می شود، که در غیر این صورت به دلیل مقاومت تفاضلی منفی مشخصه ولتاژ-جریان لوله تا سطح مخربی افزایش می یابد .
بالاست ها از نظر پیچیدگی بسیار متفاوت هستند. آنها ممکن است به سادگی یک مقاومت ، سلف ، یا خازن (یا ترکیبی از اینها) باشند که به صورت سری با لامپ سیم کشی می شوند. یا به پیچیدگی بالاست های الکترونیکی مورد استفاده در لامپ های فلورسنت فشرده (CFL) و لامپ های تخلیه با شدت بالا (HID).
کاربرد بالاست :
بالاست الکتریکی وسیله ای است که جریان را از طریق بار الکتریکی محدود می کند و اغلب زمانی استفاده می شود که یک بار (مانند تخلیه قوس الکتریکی) با افزایش جریان عبوری از بار، ولتاژ پایانه آن کاهش یابد. اگر چنین دستگاهی به منبع تغذیه با ولتاژ ثابت وصل شود، مقدار جریان فزاینده ای را می کشد تا باعث از کار افتادن منبع تغذیه شود.
برای جلوگیری از این امر، بالاست یک مقاومت مثبت یا راکتانسی ایجاد می کند که جریان را محدود می نماید.
بالاست با محدود کردن جریان، عملکرد مناسب دستگاه مقاومت منفی را فراهم می کند.
بالاست ها همچنین می توانند به سادگی برای محدود کردن جریان در یک مدار معمولی با مقاومت مثبت استفاده شوند. قبل از ظهور احتراق حالت جامد، سیستم های جرقه زنی خودرو معمولاً شامل یک مقاومت بالاست برای تنظیم ولتاژ اعمال شده به سیستم جرقه زنی می شدند.
بالاست همچنین قطعه مورد استفاده در موتور خودروهای مدل اولیه بود که پس از روشن شدن موتور، ولتاژ تغذیه را به سیستم جرقه زنی کاهش می داد .
یکی دیگر از کاربردهای رایج مقاومت بالاست در صنعت خودرو، تنظیم سرعت فن تهویه است.
در خشک کن های لباس خانگی قدیمی، بالاست به عنوان یک لامپ میکروب کش به صورت سری با یک لامپ رشته ای معمولی عمل می کرد.
در مورد لامپ فلورسنت فشار بخار جیوه در سطح پایین تری قرار دارد، به طوری که ۶۰ درصد از کل انرژی ورودی به خط ۲۵۳٫۷ نانومتر تبدیل می شود. مجدداً انتقال الکترون ها به کمترین مقدار انرژی از یک الکترون برگیخته نیاز دارد. با افزایش فشار، احتمال برخوردهای متعدد افزایش می یابد. نمودار شماتیک لامپ جیوه در زیر نشان داده شده است. این لامپ حاوی یک لوله قوس کوارتز داخلی و پوشش شیشه ای بوروسیلیکات خارجی است. لوله کوارتز قادر به تحمل ۱۳۰K است، در حالی که لوله بیرونی تنها ۷۰۰K را تحمل می کند.
بین دو لوله گاز نیتروژن پر می شود تا عایق حرارتی ایجاد کند. این عایق برای محافظت از قطعات فلزی در برابر اکسیداسیون ناشی از دمای قوس بالاتر است. لوله قوس حاوی جیوه و گاز آرگون است. عملکرد عملیاتی آن شبیه لامپ فلورسنت است. دو الکترود اصلی و یک الکترود شروع در داخل لوله قوس قرار دارند. هر الکترود اصلی یک میله تنگستن را نگه می دارد که روی آن یک لایه دو لایه سیم تنگستن پیچیده شده است. اساساً الکترودها در مخلوطی از کربنات های توریم و باریم فرو می روند. پس از غوطه وری برای تبدیل این ترکیبات به اکسید، حرارت داده می شوند. بنابراین از نظر حرارتی و شیمیایی برای تولید الکترون، پایدار می شوند. الکترودها از طریق یک لوله کوارتز توسط سرب های فویل مولیبدن به هم متصل می شوند. درست زمانی که ولتاژ تغذیه اصلی به لامپ جیوه اعمال می شود، این ولتاژ از طریق الکترود شروع و الکترود اصلی مجاور (الکترود پایین) و همچنین در دو الکترود اصلی (الکترود پایین و بالا) می آید. از آنجایی که شکاف بین الکترود شروع و الکترود اصلی پایین کم است، برقیان ولتاژ در این شکاف زیاد است. به این دلیل مدار ولتاژ بالا در سراسر الکترود مشخص و الکترود اصلی مجاور (ینپای)، یک قوس آرگون محلی ایجاد می کند، اما جریان با استفاده از یک مقاومت راهاندازی، محدود میشود.
این قوس اولیه جیوه را گرم می کند و آن را تبخیر می نماید و بخار جیوه کمک می کند تا قوس اصلی به سرعت کار کند. اما مقاومت برای کنترل جریان قوس اصلی تا حدودی کمتر از مقاومت استفاده شده در هدف کنترل جریان قوس اولیه است. ۵ تا ۷ دقیقه طول می کشد تا تمام جیوه به طور کامل تبخیر شود. لامپ وضعیت پایداری عملیاتی خود را به دست می آورد. قوس بخار جیوه های نور مرئی سبز، زرد و بنفش را انتشار می دهد. اما ممکن است هنوز مقداری اشعه ماوراء بنفش نامرئی در طول فرآیند بخارجیوه وجود داشته باشد، بنابراین ممکن است پوشش فسفری روی پوشش شیشه ای بیرونی برای بهبود کارایی لامپ جیوه ارائه می شود.
پنج لامپ با پوشش فسفر برای ارائه عملکرد بهتر رنگ وجود دارد. مواردی که وات افزایش می یابد، درجه بندی لومن اولیه برای لامپ های دارای پوشش فسفر با درجه بندی های ۴۲۰۰، ۸۶۰۰، ۱۲۱۰۰، ۲۲۵۰۰ و ۶۳۰۰۰ در دسترس قرار می گیرد. میانگین عمر لامپ جیوه ای ۲۴۰۰۰ ساعت یعنی ۲ سال و ۸ ماه است.
داده های لامپ جیوه در زیر آورده شده است:
لامپ یک منبع مصنوعی نور است. در طول ۱۰۰ سال گذشته، لامپ ها به بخشی جدایی ناپذیری از زندگی روزمره ما تبدیل شده اند.
انواع مختلفی از لامپ ها در بازار موجود است. این لامپ ها در عملکرد، مواد مورد استفاده و مهمتر از همه، در بهره وری انرژی با یکدیگر تفاوت دارند.
انواع مختلف لامپ عبارتند از:
گروه بندی انواع لامپ در نمودار زیر نشان داده شده است:
یک مطالعه جامع کوتاه از پارامترهای فتومتریک (کارایی نوری، CRI، CCT، و غیره) لامپهای مختلف و حوزههای کاربردی مربوط به آنها در جدول زیر نمایش داده شده است: